Н.Одонцэцэгийн блог

Н.Одонцэцэгийн блог
Н.Одонцэцэгийн блог

2015/12/24

Шавьжаар дамждаг вирүсийн эсрэг вакцин

Мэдээний эх сурвалж: www.vetscite.org
2015 оны 2 дугаар сарын 10
(www.medgenelabs.com)
Амьд вирүсээс илүүтэй уураг ашиглаж бүтээсэн вакцин амьтан, хүнийг шавьжаар дамждаг вирүсээс хамгаалахад тусалж чадна гэж мал эмнэлгийн эмчилгээ, оношилгоо, урьдчилан сэргийлэх бүтээгдэхүүн боловсруулдаг Medgene Labs компаний судалгааны ахлах ажилтан, Өмнөд Дакота мужийн их сургуулийн мал эмнэлгийн шинжлэх ухааны профессор Алан Янг  мэдэгдсэн байна. 
Тус компани Африк болон Арабын хойгт илэрдэг Рифт хөндийн халуурал өвчний эсрэг шинэ вакцин боловсруулж байгаа аж. Вирүсээр үүсдэг уг өвчин хонинд онцгой халтай бөгөөд хурганы 90%, бие гүйцсэн хонины 10 хувийг үхүүлэх чадалтай. Үхэр, тэмээ, ямаа цөөн тоогоор өртдөг. Үүсгэгч вирүс шумуулаар дамжиж хүнд халдах эрсдэлтэй. 

2015/12/23

Супер ухаантай "лаг" хулгана бүтээв

Мэдээний эх сурвалж: www.vetscite.org
2015 оны 8 дугаар сарын 25
Хөгшрөлттэй холбоотой зөнөглөх (Альцгеймерын өвчин), солио (шизофрени) зэрэг мэдэхүй, сэтгэхүйн удаашрал, эмгэг өөрчлөлтийг эмчлэх шинэ аргыг нээхэд үндэс болохуйц нэгэн судалгааны үр дүнг нийтэлжээ.
(ideastations.org)
Фосфодиэстераз- (phosphodiesterase/PDE4B) энзим сээр нуруутан амьтны тархи болон бусад эрхтэнд агуулагддаг. Судлаачид хулганы генийг нь өөрчилж PDE4B энзимын үйл ажиллагааг нь саатуулахад "оюуны бяд" нэмэгдэж, энгийн хулганыг бодвол юмыг хурдан сурч, өнгөрсөн үйл явдлыг илүү удаан санаж, ээдрээтэй даалгаврыг илүү сайн гүйцэтгэж байжээ: Жишээ нь, урд өдөр нь "уулзсан" хулганаа энгийн хулганаас илүү сайн таньж байв. Орон зай, цаг хугацааны баримжаа нь ч давуу болсон байв.
Гэвч "ухаант хулгана" энгийн хулганыг бодвол хэдэн өдрийн өмнөх айдас төрүүлсэн үйл явдлыг эргэж санахдаа тааруу байжээ. Энэхүү онцлогийг сэтгэхүйн хүчтэй цочролоос улбаалсан хүний стрессийг эмчлэх судалгааны бай болгох боломжтой гэж үзэж байгаа аж.

2015/12/22

Герман, АНУ-д дэгдсэн гахайн түгмэл чацга өвчний үүсгэгч

Мэдээний эх сурвалж: www.vetscite.org
2015 оны 4 дүгээр сарын 2
Хурдан тархаж, гэдэсний хүнд хэлбэрийн үрэвсэл, чацга алдах, бөөлжих, шингэн алдах шинжээр илэрдэг цочмог явцтай гахайн түгмэл чацга (ГТЧ) (Porcine epidemic diarrhea) өвчин анх 1971 онд Европт оношлогдсоноос хойш ялангуяа Ази тивд эдийн засгийн ихээхэн хохирол учруулжээ.

Гахайн түгмэл чацга өвчний тухай аудио илтгэл 
 (www.swinecast.com)
2013 оноос хойш ГТЧ-ын  өндөр хоруу чанартай вирүсийн халдвар АНУ-д ч гэсэн нөлөөлж эхлэв. Тус улсад ялгаж авсан вирүсийн геномыг Германы сүүлийн үеийн омгийнхтой харьцуулан үзэж ойр төрлийнх болохыг тодорхойлжээ.
2013 оны 5 дугаар сард АНУ-д дэгдсэн ГТЧ-ын өндөр хоруу чанартай вирүс бүх насны гахайд огцом тархаж, хөхүүл торойн 95 хүртэл хувийг "нөгөө ертөнцөд илгээв". Энэ мөчөөс хойш тус улсын 30 мужийг хамарсан халдвар өнөөдөр ч эрсдэлтэй хэвээр байна. Уг вирүс 2011, 2012 онд Хятадаас өсгөвөрлөсөн омогтой нэг бүлэг (cluster)-т хамаарах нь тогтоогдов. 
Түүнчлэн мэгжийг хөнгөн явцтай өвчлүүлдэг ГТЧ-ын вирүсийн өөр нэгэн хувилбар болох ОН851 омог ч тус улсад илрээд байгаа аж.

2015/12/21

Ботоксын "аялал"

Мэдээний эх сурвалж: www.vetscite.org
2015 оны 5 дугаар сарын 6
(blog.ravalmd.com)
Квинслендын их сургуулийн судлаачид Clostridium botulinum бактерийн хор болох Ботокс буюу Botulinum А ийлдсэн хэвшлийн мэдрэлийн хор (Botulinum neurotoxin serotype A) төв мэдрэлийн тогтолцоонд хэрхэн "зочилдгийг" тогтоожээ. "Үрчлээг тэнийлгэгч" хэмээн алдаршсан Ботокс нь хэсэг газар урт хугацааны саажилт үүсгэдэг тул хэт идэвхжсэн, татсан булчинг эмчлэхэд гойд ач холбогдолтой. 
Clostridium botulinum (en.wikipedia.org)
"Энэхүү онцгой чадамжтай хорыг тарихад тодорхой хэмжээгээр бидний мэдрэлээр дамжин ''аялах" чадвартай юм байна. Анагаах ухаанд Ботоксыг хэрэглэснээр сөрөг нөлөө илрээгүй ч уг өндөр идэвхтэй хор төв мэдрэлийн тогтолцоонд хэрхэн хүрдэгийг тогтоосон нь чухал нээлт боллоо. Учир нь Баруун Нилийн халуурал болон галзуугийн вирүсүүд ийм замаар тархдаг. Үүний нарийн учрыг ойлговол дээрх өвчнүүдийг эмнэх шинэ аргыг нээхэд дэм болж магадгүй." гэж Квинслендын их сургуулийн Тархи судлалын хүрээлэнгийн лабораторийн эрхлэгч, профессор Фредерик Менье өгүүлсэн байна. Түүний баг Botulinum хорны дан молекулууд мэдрэлийн судлаар өндөр хурдтай дамжиж байгааг анх удаа нүдээр үзжээ.

2015/12/17

Малын эмч нараар дамжиж үхрийн өвчин тархав

Мэдээний эх сурвалж: www.vetscite.org 
2015 оны 10 дугаар сарын 6
Германы Фридрих-Лоффлерын хүрээлэн (Friedrich-Loeffler-Institute)-гийн судлаачид 5,000 гаруй үхрийг хамарч, 500 орчмыг нь "цааш харуулсан" өвчин Германы малын эмч, фермер, худалдаачдаар дамжин тархсан байх магадлалтай тухай Heliyon сэтгүүлийн шинэ дугаарт нийтэлж, хүмүүс фермд орохдоо нэг удаагийн хувцас хэрэглэх г.м. халдвараас сэргийлэх био-хамгааллын арга хэмжээ авч байхыг анхааруулсан байна. 
Үхрийн вирүст диарейн анимэйшн мэдээлэл (www.cast-animal-health.com)
Эдийн засгийн ихээхэн хохирол учруулдаг өвчний нэг болох үхрийн вирүст диарей (ҮВД/Bovine viral diarrhea (BVD))-н үед дархлааны тогтолцоо дарангуйлагдаж, амьсгалын замын эмгэг, үргүйдэл, хээл хаялт үүсдэг.
2012 онд өндөр хоруу чанартай ҮВД-н вирүс (BVDV-2c) Германы нэгэн фермд халдсанаас хойш 21 аж ахуйн 5,325 үхрийг хамран тархаж олноор нь үхүүлжээ. Саалийн үхэрт сүү татрах, амьсгалын зам эмгэгших, нус гоожих, халуурах, хааяа нэг чацга алдах, гэнэт үхэх шинж илэрч байсан ч эхэн үед нь ҮВД гэж оношилж чадаагүй байна. Энэхүү дэгдэлтийг үүсгэсэн ҮВД-н вирүсийн омгийн өвчлүүлэх, үхүүлэх чанар өндөр байсан нь мэргэжилтнүүдийн гайхширалыг төрүүлжээ.

2015/12/15

Боловсруулсан махан бүтээгдэхүүн хорт хавдар үүсгэж болно

Мэдээний эх сурвалж: www.vetscite.org
2015 оны 11 дүгээр сарын 17
Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагын харъяа Хавдар судлалын олон улсын агентлаг (ХСОУА/International Agency for Research on Cancer (IARC))-аас улаан мах* болон боловсруулсан махан бүтээгдэхүүний хорт хавдар төрүүлэх чанарт үнэлгээ хийсэн байна.
(www.menshealth.co.uk)
ХСОУА-аас 10 орны 22 мэргэжилтнээс бүрдсэн ажлын хэсэг зохион байгуулж олон улсын шинжлэх ухаан, судалгааны бүтээл, нийтлэлүүдийг сайтар судалсны үндсэн дээр улаан махыг хүнд хорт хавдар үүсгэх магадлалтай (Бүлэг 2А)** бүтээгдэхүүний ангилалд хамруулжээ. Улаан махны хэрэглээ голдуу бүдүүн-шулуун гэдэсний хорт хавдартай, мөн тодорхой хэмжээнд нойр булчирхай, түрүү булчирхайн хорт хавдартай уялдаатай болох нь ажиглагдсан байна.
Боловсруулсан мах (hsnewsbeat.uw.edu)
Харин боловсруулсан мах хүнд хавдар үүсгэдэг (Бүлэг 1)** бүтээгдэхүүний ангилалд багтжээ. Өдөр бүр боловсруулсан мах хэрэглэвэл 50 гр тутам нь бүдүүн-шулуун гэдэсний хорт хавдрын эрсдэлийг 18 хувиар нэмэгдүүлдэг аж.

* Бүх хөхтөн амьтны махыг "улаан мах" гэдэг бөгөөд тахиа, загасны "цагаан мах"-тай харьцуулахад миоглобин уураг илүү их хэмжээгээр агуулдаг байна (en.wikipedia.org).  

2015/11/25

Мал аж ахуйн зарим нэр томъёо, тайлбар

Мэдээний эх сурвалж: 
Монгол Улсын Статистикийн Хороо, Хөдөө аж ахуйн салбар 2013 онд

Малын биеийн хэсгийн нэршил

Мэдээний эх сурвалж: 
А.Батсуурь, Аман аялгууны мал аж ахуйн холбогдолт үгсийг цуглуулах удирдамж

Таван хошуу малтай холбоотой нэр, хэллэг

Мэдээний эх сурвалж: hajime.blog.gogo.mn
 
Зургийг Д.Ууганбаяр
Мал тэвээрэх: Эцэж доройтсон мал сэргэж эхлэх
Таваглах: Хурга хөрвөжиж сүүл нь таваглах
Урт, ахар хөлийн мал: Таван хошуу малын гэрээс хол ойр байх буюу бэлчээрлэдгээр нь бод малыг урт хөлийн, бог малыг богино хөлийн мал гэдэг.
Гарын мал: Гэрт ойр байж гарын үзүүрээр эдэлж ашигладаг үхэр, хонь, ямааг гарын мал, алс бэлчиж гэрээс зайдуу, цөөн эдлэгддэг адуу, тэмээг гарын бус гэнэ.
Халуун, хүйтэн хошуут мал: Найр наадам хурим, хүнд бэлгийн манлайд морь, дайллага, цайллагын дээд шүүс болгож хонины махаар зочилж хүмүүсийн харьцааг нягтруулж ойртуулдаг учраас морь, хонийг “халуун хошуут”, тэмээ, үхэр, ямааг “хүйтэн хошуут” мал гэдэг.

2015/11/23

“Нөхөрсөг” бактер биднийг томуугаас хамгаалдаг

Мэдээний эх сурвалж: www.vetscite.org
2011 оны 3 дугаар сарын 21
Ашигтай нян хоол тэжээл боловсроход дэм үзүүлээд зогсохгүй эзэн амьтныхаа биеэс томуугийн вирүсийг "үлдэн хөөдөг" болохыг Йелийн Их сургуулийн дархлаа судлаач Акико Ивазакигийн тэргүүлсэн баг тогтоожээ.
Lactobacillus (Universite Libre de Bruxelles/microbewiki.kenyon.edu)
Хулгануудыг хоёр бүлэгт хуваан нэг хэсгийг нь хяналт болгож, нөгөө хэсэгт нь неомицин олгоход антибиотик хэрэглэсэн хулганууд томуугийн вирүст илүү мэдрэмтгий болсон байна.
Үүний учрыг дараах байдлаар тайлбарлажээ; Хулганы биед агуулагддаг неомицинд мэдрэг бактерууд томуугийн вирүстэй тэмцэхэд оролцдог Т эс болон эсрэгбием үүсэх процессыг өдөөдөг байна. Уг бактер дархлааны тогтолцооны үрэвсэл өдөөгч уургийн нэгдэл (inflammasome protein complex)-ийг идэвхжүүлснээр интерлейкин 1-β хэмээх цитокин буюу анхдагч хэлбэрт байгаа дархлааны уураг химийн бүтцийн хувьд “бие гүйцсэн” байдалд шилжинэ. Бие гүйцсэн интерлейкин 1-β нь дархлааны сэртэнт эсийг уушигны тунгалгийн зангилаа руу томилон явуулж томуугийн вирүсийн эсрэг тулааныг эхлүүлдэг. Харин антибиотик дээрх бактерийг устгасан тохиолдолд үрэвсэл өдөөгч уургийн нэгдэл ажиллагаагүй болж вирүс үржиж олширдог байна.

2015/11/20

Хууль бус вакцин хэл хөхрөх өвчнийг дэгдээв

Мэдээний эх сурвалж: www.vetscite.org
2008 оны 11 дүгээр сарын 10
Үхэр, хонь, ямаанд халддаг вирүсийн гаралтай хэл хөхрөх өвчинтэй тэмцэж байгаа Европын фермерүүд санаа зовох шинэ зүйлтэй болоод байна. Нидерландад 4 үнээ хэл хөхрөх өвчний Европт өмнө нь огт илэрч байгаагүй омгийн вирүсээр халдварласан нь амьд вакциныг хууль бусаар хэрэглэснээс үүдсэн байх магадлалтай гэж Нидерландын Хөдөө аж ахуйн яамнаас мэдэгдсэн байна.
Хэл хөхрөх өвчний вирүсийн халдвар дамжих боломжит замууд (rstb.royalsocietypublishing.org)
vector bites host - эзэн амьтны цусыг дамжуулагч сорох
intrinsic incubation - халдвар авснаас хойш шинж тэмдэг илрэх хүртэл хугацаа
extrinsic incubation - халдвар авснаас хойш үүсгэгчийг дамжуулах чадвартай болох хүртэл хугацаа
survival of adult midges - бие гүйцсэн цус сорогч чийгч ялааны амьдрах хугацаа
oral transmission - амаар халдвар дамжих
persistent infection - вирүс биеэс арилахгүй, тодорхой эсэд хадгалагдсаар байх үзэгдэл (далд, ужиг, удаан халдвар гэсэн зарим талаар давхацсан утга бүхий гурван хэлбэртэй)
recrudescent infection - дахилтат халдвар
transplacental transmission - эхэсээр халдвар дамжих  
Culicoides төрлийн цус сорогч өчүүхэн жижиг ялаагаар дамждаг хэл хөхрөх өвчний нийт 24 ийлдсэн хэвшил байдаг бөгөөд тэдний зарим нь Европт нэлээд тархах янзтай болжээ. BTV1 ийлдсэн хэвшил Францыг хамран хойд зүг рүү эрчимтэй нүүж байгаа бөгөөд Африкт үүссэн байж болзошгүй BTV8 ийлдсэн хэвшлийн вирүс 2006 онд Нидерландын фермүүдэд илэрснээс хойш Швед, Испани, Их Британи, Унгар хүрч амжжээ.

2015/11/19

Хорт хавдрын эсрэг үйлчилгээтэй тахианы өндөг үйлдвэрлэв

Мэдээний эх сурвалж: www.vetscite.org
2007 оны 1 дүгээр сарын 22
Өндөгний бүтэц (biolearnspot.blogspot.com)
Их Британий эрдэмтэд хорт хавдрын эсрэг эмийн орцонд ордог уураг агуулсан өндөг гаргадаг тахиаг генийн инженерчлэлийн аргаар бүтээжээ. Эдинбургийн ойролцоо оршдог Рослингийн хүрээлэнгийнхэн өндөгнийхөө цагаанд амьдрал аврагч уураг агуулсан тахианы таван үеийг бойжуулж өдгөө 500 гаруй шувуутай болсон байна.
Тус судалгаа нь доктор Хелен Сангийн 15 жилийн хөдөлмөрийн үр шим ажээ. Гэвч хүнд турших хүртэл 5 жил, эмийг боловсруулж дуустал 10 жилийн хугацаа шаардлагатай байгаа гэнэ.

2015/11/17

1918 оны томуугийн цартахлын үеийн дийлэнх нас баралтын шалтгаан нь томуугийн вирүс биш харин бактер байжээ

Мэдээний эх сурвалж: www.vetscite.org 
2008 оны 8 дугаар сарын 18
Засгийн газрын зүгээс аливаа томуугийн цартахлын эсрэг бэлэн байдлыг хангахдаа антибиотикийн нөөцөнд анхаарал хандуулах нь чухал гэж Мэрилэнд дэх Зэвсэгт хүчний эрүүл мэндийн тандалтын төвийн анагаах ухааны микробиологич Жон Брандэйж мэдэгджээ. 

Томуугийн дэгдэлтүүд, тэдгээрийн үүсгэгчид (udel.edu
Тайлбар: Томуу үүсгэгч вирүсийг гадаргын хемагглютинин (H/hemagglutinin) болон
нейраминидаз (N/neuraminidase) уургаар нь дэд хэвшил болгон ангилдаг. 
Одоогоор 16 Н, 9 N хувилбар илрүүлээд байна.
Брандэйжийн багийнхан Испанийн хэмээн нэрлэгдсэн 1918-1919 оны томуугийн цартахлын үеийн эрүүл мэндийн тайлан, бүртгэл, халдварын зураглалд дүн шинжилгээ хийж, хэдийгээр тухайн цагт томуугийн аюулт вирүс дэлхийд тархаж байсан ч бактерийн хоёрдогч халдварын улмаас үүссэн уушигны хатгалгаа 20-100 сая хохирогчийн дийлэнхийг нөгөө ертөнцөд аваачжээ гэж дүгнэсэн байна.

2015/11/11

10 жилийн дараа ч имидаклоприд (imidacloprid)-ын идэвх өндөр хэвээр байна

Мэдээний эх сурвалж: www.medicalnewstoday.com
2009 оны 8 дугаар сарын 14
Канадын Калгари хотноо зохион байгуулагдсан Дэлхийн мал эмнэлгийн шимэгч судлалын дэвшлийн холбооны 22 дугаар хурал дээр Бүүрэгний мэдрэг чанарыг хянах олон улсын өргөн цар хүрээт, хараат бус хөтөлбөр хэрэгжүүлсний үр дүнд имидаклоприд бэлдмэл гэрийн тэжээвэр амьтны бүүрэгний эсрэг өндөр идэвхтэй хэвээр байгааг тогтоосноо Bayer Animal Health илтгэсэн байна.
Бүүрэгний амьдралын мөчлөг (www.st-ives-vet.co.uk)
Бүүрэгний өндөг (www.fleabites.net)
1999 онд гараагаа эхэлсэн тус хөтөлбөрийг эм бэлдмэлийн тэсвэрт чанарын тандалт, эрсдэлийн үнэлгээг тогтвортой явуулахын үлгэр жишээг үзүүлсэн арга хэмжээ гэж үздэг бөгөөд мал эмнэлгийн шимэгч судлал, шавьж судлал, молекул биологийн салбарт нэр хүндтэй, хараат бус мэргэжилтнүүд Bayer-тай хамтран ажилладаг байна.

2015/11/10

Пробиотик эмчилгээ гахайн салмонеллын халдварыг бууруулдаг

Мэдээний эх сурвалж: www.vetscite.org
2007 оны 4 дүгээр сарын 2
Гахайг пробиотик бактераар эмчлэхэд салмонеллаар халдварлах нь багасдаг болохыг Ирландын судлаачид тогтоож, энэ аргыг хүнд хэрэглээд үзсэн ч гэмгүй гэж зөвлөсөн байна.
(blog.neurogistics.com)
Тэдний судалгааны үр дүн Хэрэглээний ба хүрээлэн буй орчны микробиологи  (Applied and Environmental Microbiology) сэтгүүлийн 2007 оны 3 дугаар сарын дугаарт нийтлэгджээ.
Salmonella spp. нь хоол хүнсээр дамжиж ходоод-нарийн гэдэс үрэвсүүлдэг бөгөөд зөвхөн Европын Холбооны орнуудад л гэхэд жилд энэ өвчний 160,000 тохиолдол бүртгэгддэг байна.
Амьд бичил биетэн хэмээгддэг пробиотикийг тохирох тунгаар хэрэглэхэд эрүүл мэндэд ашигтай гэж үздэг бөгөөд сүүлийн үед бактерийн халдварын эсрэг тэмцэх нэгэн аргаар тодроод байгаа билээ.

Үнээний дэлэнгийн үрэвсэл: Вакцин боловсруулж болох уу?

Мэдээний эх сурвалж: www.vetscite.org
2008 оны 9 дүгээр сарын 29
Дэлэнгийн үрэвсэл бол фермийн малд тохиолддог хамгийн түгээмэл халдварт өвчин юм. Дэлэн нь үрэвссэн мал хөндүүрлэн зовиурлахаас гадна зарим тохиолдолд амь насанд нь ч аюул учирдаг.
(www.cast-animal-health.com)
Их Британид ийм өвчлөлийн тохиолдол жилд нэг сая орчим бүртгэгдэж, үйлдвэрлэлийн алдагдал, эмчилгээний зардалд 200 сая фунтыг "салхинд хийсгэдэг" байна (жилд 12 сая орчим тун антибиотик).
Ноттингемийн Их сургууль эрдэм шинжилгээний бусад байгууллагуудтай хамтран Их Британид тохиолддог үнээний дэлэнгийн үрэвслийн хамгийн түгээмэл шалтгаан болох Streptococcus uberis (S. uberis) бактерийг 2.2 сая фунтын санхүүжилтээр судалж байгаа бөгөөд урьдчилан сэргийлэх вакцин боловсруулахад шаардлагатай эсрэгтөрөгчийг тодорхойлж, өвчинтэй тэмцэх ойлголтыг зузаатгана гэж найдаж байгаагаа бактерийг молекулын түвшинд судлаач, профессор Жэймс Лэй мэдэгдсэн байна.

2015/11/09

Вакцин-антитоксины хос үйлчлэлээр боом өвчний аюулыг зогсооно

Мэдээний эх сурвалж: www.vetscite.org
2007 оны 10 дугаар сарын 29
2001 онд АНУ-д боомын үүсгэгч Bacillus anthracis (B. anthracis) бактерийн үрэнцрээр бохирдсон захидлын улмаас 5 хүн нас барж, халдваргүйтгэлийн арга хэмжээнд өч төчнөөн зардал чирэгдэл болсноос хойш тус улсын Засгийн газар энэ чиглэлийн судалгаанд мөнгө юүлэх болсон билээ.
Боомын халдварын мөчлөг (science.howstuffworks.com)
cutaneous - арьсаар
ingestion - хоол тэжээл боловсруулах замаар
inhalation - амьсгалын замаар
biting fly from infected animal -  
   халдвартай амьтны цус сорсон хаздаг ялаа (шавьж) 
vegetative forms - ургал хэлбэр
bacteria in animal waste and decomposition -  
   малын ялгадас, ялзарсан сэг зэмд агуулагдах бактер 
exposure to oxygen - хүчилтөрөгчтэй орчинд 
anthrax spores - боомын үрэнцэр 
Одоо хэрэглэж байгаа вакциныг 6 хүртэл удаагийн тунгаар олгодог бөгөөд жил бүр давтан хийж дархлааг өдөөж байх шаардлагатай. Мөн нэгэнт халдвар авсан хүмүүсийг антибиотикоор цаг алдалгүй эмчилбэл үр дүнтэй.
АНУ-ын Калифорний Ла Хойя дах Скриппсийн Судалгааны хүрээлэн болон Солкийн Биологийн судалгааны хүрээлэнгийн эрдэмтэд хархыг боомын үүсгэгчийн үхлийн тунгаас хамгаалж чаддаг вакцин бүтээсэн байна. Шавьжны Флок Хаус вирүс (Flock House insect virus) үндэслэсэн энэхүү вакцины зөвхөн нэг тун нь халдвараас урьдчилан сэргийлэх чадвартай бөгөөд B. anthracis-ийн ялгаруулдаг хор дээрх вирүсийн гадаргуугийн авууруудтай холбогдож үүссэн нийлэмж нь дархлааны хүчтэй хариу урвал өдөөж хор устгах үйлчилгээ бүхий эсрэгбием үүсгэдэг аж.
Түүнчлэн уг вакцин боомын халдвараас сэргийлэхээс гадна үхлийн тун халдаасан хархыг эмчлэх чадвартайгаа харуулсан байна. Үүний механизм нь вирүсийн гадаргуу дээрх сул авуурууд хорны молекулуудыг хэт хөнөөл учруулахаас нь өмнө шүүрч авдагтай холбоотой бололтой. 
Энэхүү вакциныг антибиотиктой хослуулан боомын эмчилгээнд ашиглах боломжтой ч дүгнэлт гаргахын тулд өргөн хүрээний судалгаа явуулах шаардлагатай гэдгийг эрдэмтэд онцолсон байна.

2015/11/06

Африкийн гахайн мялзан Оросын хойд хэсэгт илрэв

Мэдээний эх сурвалж: www.fao.org
2009 оны 10 дугаар сарын 22
Гахайг үхэлд хүргэдэг Африкийн гахайн мялзан Оросын өмнөд хэсгээс 2,000 км хол “харайж” тус улсын баруун хойд хэсэгт оршдог Санкт-Петербургт “морилжээ”. Хамгийн сүүлийн дэгдэлт 10 дугаар сарын 20-ны өдөр Балтын ойролцоо бүртгэгдсэн байна.
Чих улайх нь 
Африкийн гахайн мялзангийн гол шинж 
(en.wikipedia.org)
Африкийн гахайн мялзан хүнд халддаггүй.
Гэвч Европын Холбоо, Зүүн Европ, Хар тэнгисийн сав газрын орнууд, байдал бүр муугаар эргэвэл Төв Азид, бүр цаашлаад дэлхийд гахайн тоо толгойгоор тэргүүлэгч Хятадад тархвал аюул нүүрлэнэ гэж үзэж байгаа юм байна. 
"Гүрж, Армен, Азербайжан зэрэг Кавказын орнуудад хэдэн жилийн турш эргэлдэж байгаа вирүс эцэстээ Оросын өмнөд хэсэгт тархаж, бүр алс холын Балтын эрэг орчим гэнэт илэрсэн нь сэтгэл түгшээсэн асуудал болоод байна." гэж Хүнс, хөдөө аж ахуйн байгууллагын Малын ерөнхий эмч Хуан Луброт мэдэгджээ.